Hoe word ik gelukkig – of in ieder geval niet ongelukkiger? Dan moet ik zorgen dat mijn brein niet krimpt, en hoe doe ik dat? Ik luister naar een man op een podium, voor een sterrenhemel, versnel en pauzeer hem, als een beginnende automobilist die hard optrekt, hard op de rem trapt. Ons brein evolueerde terwijl we in de natuur waren, het ontwikkelde zich met bomen, planten en dieren om zich heen (‘nature’). Waarom God de lucht zo hoog heeft gemaakt? Zodat vogeltjes hun hoofd niet stoten. Het meisje lacht niet, het meisje is op haar hoede. Ons brein evolueerde terwijl we rondrenden (‘movement’), voedsel vingen of vonden (‘noten’). Dat alles lukte beter in een groep andere breinen (‘social’). De omgeving was zo complex, gevarieerd en rijk – het tegendeel van 20e eeuwse witte stadse betonnen muren waarin we gevangen zitten op een stoel, uren achtereen, elke dag opnieuw – dat het brein voortdurend moest leren (‘novelty’) en uiteindelijk ontwikkelde tot een complexe, dynamische, levende machine (‘neuroplasticity’) die elk moment miljoenen prikkels en sensaties tegelijk waarneemt (‘unconscious’) waarvan zo’n 40 bewust (‘conscious’). De man die me dit vertelt ontleent aan zijn verhaal manieren om het brein gezond te houden, vitaal en jong, het kan namelijk tot op hoge leeftijd nieuwe breincellen aanmaken (‘neurogenese’). Ik gil naar achteren waar ze in een kamertje zit: ‘Ons brein is vermoedelijk twee jaar jonger omdat we elke dag twee trappen klimmen!’ Het huis dat tegen een dijkwand is gebouwd blijkt een blessing in disguise, al moet ik voorzichtig blijven, mensen vallen van trappen en sterven dan. Too much novelty and we stress out. Ook moet ik niet vergeten dat de man die me dit vertelt zichzelf voorzetten geeft: hij vertelt het verhaal zodat hij doelpunt na doelpunt binnenkopt: LMNOP. Love. Movement. Novelty (The brain awakens in the new). Omega3. Pauzes – waarvan slaap verreweg de belangrijkste blijkt, dan wordt gif in het brein opgeruimd en worden herinneringen geconsolideerd in de hippocampus. In ieder geval moet ik mijn idee herzien dat ze haar leven verslaapt. Wie meer slaapt leeft langer jonger. Hypothese: ik heb het idee dat wanneer ik uitvoer wat het brein doet als we slapen, me dat gelukkig maakt. Alsof ik leer van mijn brein door het na te doen. Ik voel me bijvoorbeeld geweldig als ik opruim. Ik begreep nooit waarom. Nu denk ik, wanneer ik opruim doe ik wat het brein van nature doet om het organisme (‘ik’) jong en vitaal te houden. I’m enacting my brain. Dingen huis uit dragen. Dingen ordenen (kleinere samenhangende chunks van maken). Dingen stapelen (linken). Ontgiften van het huis, consolideren waar ik in de toekomst wat mee denk te kunnen (schaatsen toch maar bewaren). De man leert me met zijn verhaal wat Macolm Gladwell me leerde, en Dan Heath, geef lezers of luisteraars aan het begin van een verhaal een tool, een gereedschap, waarmee ze aan het einde een noot kunnen kraken. Het belangrijkste in deze voorgaande zin is ‘verhaal’.
[bij het zien van The Irishman (2019), Gregory Caremans op Tedx, Malcolm Gladwell op Masterclass, Dan Heath op Udemy.]
[Note to self: we hebben twee zeepaardjes in ons hoofd. Dat heb ik me nooit gerealiseerd. Het werpt de vraag op of we zoiets als linker- en rechterherinneringen hebben. Trekt soms de linker en soms de rechter? Slaan herinneringen op hol bij te weinig slaap? Breken ze letterlijk die hippocampi uit als uit een brandende stal?]