And of course she had studied the civilization that had immediately preceded her own – the civilization that had mistaken the functions of the system, and had used it for bringing people to things, instead of things to people. Those funny old days, when men went for change of air instead of changing the air in their rooms! – The machine stops, E.M. Forster

Op bol.com kon je vroeger online winkelen zonder dat je in het bezit was van een creditcard, en je kon tweedehands boeken kopen en verkopen, wat me tot ze dreef, waardoor ik bleef. Inmiddels heb ik een creditcard en een telefoon maar nog steeds betaal ik zonder. Boeken breng ik naar De Slegte die haar winkel weer geopend heeft. Op books.google.com vind ik citaten terug die ik zoek. Op bol.com zijn de tweedehands boeken de laatste jaren aanzienlijk in prijs gestegen, ze schelen slechts een paar euro met de nieuwkoopprijs, alsof mensen tegenwoordig daadwerkelijk inkomen genereren om bloedjes van kinderen te voeden die anders meegenomen zouden worden naar een donker bos waar ze achtergelaten worden. Maar toch stel ik me aan de andere kant van het scherm liefhebbers voor die naar zolder slofren, een boek uit een stapel trekken, in bruin pakpapier rollen, of bubbeltjesplastic, en het geheel strak intapen zodat je het tape niet loskrijgt, er stickers op plakken en zelf ontworpen boekenleggers, flyers en kaarten in steken en dan naar de brievenbus lopen (enveloppen worden hergebruikt, de vorige adressen zitten verstopt onder bruin breed plakband). Deze woorden kom ik vandaag tegen bij het vakje ‘conditie’: vouwricheltjes, gestoten hoekjes. ‘Het boek heeft vouwricheltjes rug, vouwricheltje kaft, en gestoten en gekrulde hoekjes. Er is iets doorgestreept op het schutblad voorin.’ De rug is dus gebroken, vol groeven en geulen, omgeploegd, en de kaft heeft pijn geïncasseerd (een gestoten teen tegen een deur, een verstuikte arm) maar toch klinkt iets verzachtends door in de omschrijving, als een bandage, en hoewel ik boeken graag glad en ongeschonden heb, kaft, rug en binnenwerk liefst als een lege ijsbaan na een dweilpauze, heb ik al op de knop gedrukt. Bol.com heeft inmiddels zulke grote dozen en verpakkingen waardoor boeken gaan schuiven en botsen als loszittende lading op een scheepsdek in een storm. Zelden tref ik een nieuw boek ongeschonden aan.