Pimpelmeesjes duwen elkaar weg uit een boompje dat voor het nestkastje staat. In dat kastje zijn vorig jaar zes jonkies grootgebracht. Ik beeld me in dat het dezelfde zes zijn die elkaar nu verdringen om eigen kroost te gaan grootbrengen. En dan volgend jaar 36. En dan 216. En zo altijd maar door.

‘De wereld kan niets anders bedenken dan elk jaar opnieuw beginnen,’ zegt Montaigne, die ik bewonder omdat hij hetzelfde deed: zijn teksten steeds wijzigen, steeds opnieuw beginnen. Zijn schrijfproces spreekt me aan omdat het ontwerpachtig is – cyclisch, iteratief – net als zijn uitspraak over de seizoenen.

‘En daarmee is het spel gespeeld…’ vertaling Hans van Pinxteren